Yapılarda Ahşap Kaplamalar

Yapının esasını oluşturan ve yüklerini taşıyan duvar, kolon, kiriş, döşeme ve merdiven gibi yapı elemanlarının yüzeylerine çeşitli yapı malzemeleriyle kaplama yapılır. Kaplama malzemesinin türü, biçimi ve yapılış şekli, kaplamanın yapılış amacına göre değişir. Kaplama şu amaçlarla yapılır:

Bina elemanlarını dış etkenlerden korunak

Kaba inşaat elemanlarının dış görünümünü güzelleştirmek

Eleman yüzeylerinin aşınmaya dayanıklılığını artırmak

Binanın kolay, rahat ve sağlığa uygun kullanımını sağlamak

Yapılarda yapılan kaplamalar, uygulandığı kaba inşaat elemanlarına ve kullanılan kaplama malzemesinin cinsine göre sınıflandırılırlar. Yüzeyi kaplanan başlıca inşaat elemanları duvar döşeme ve merdivenlerdir. Kaplamada kullanılan başlıca malzemeler ise ahşap, kâgir, plastik esaslı ve metal malzemelerdir.

Ahşap kaplamalar yapıldıkları yere göre 3 e ayrılırlar:

1. Ahşap duvar kaplamaları

2. Ahşap döşeme kaplamaları

3. Ahşap tavan kaplamaları

AHŞAP DUVAR KAPLAMALARI

Binaların iç kısmında çeşitli nedenlerle duvarlar ahşap, ahşap ürünü, metal, plastik, kumaş gibi malzemelerle kaplanır. Bu kaplamalara lambri denir.
Duvarların Kaplanmasını Gerektiren Nedenler

1. Estetiklik: Duvarın soğuk görüntüsünden kurtulmak ve daha sıcak bir ortam oluşturmaktır. Ahşap; renk ve görüntü olarak estetik, çekici ve sıcak bir görüntüye sahip olan doğal bir malzemedir. Bulunduğu ortama güzellik ve zenginlik kazandırır.

2. Sağlık: Duvar kaplaması, altında bulunan ızgara ile duvarda boşluk oluşturduğu için yalıtım görevi görür. Ahşap lambriler diğer duvar kaplamalarına göre daha sağlıklıdır. Ahşap, nem alıp veren bir malzeme olduğundan, oda içindeki nem dengesini korur.

3. Akustik: Ahşap, akustik değeri yüksek bir malzemedir. Bu nedenle akustik özellik gerektiren salonlar ahşap malzeme ile kaplanır.

4. Psikolojik: Lambri, yapılarda oluşturduğu renk, desen, ölçü ve şekil gibi özelliklerinden dolayı görsel olarak insan ruhunu etkiler.

5. Koruma: Masa, sandalye vb eşyaların duvara sürtünerek zarar vermesini önlemek amacıyla lambri yapılır.
6. Değer kazandırmak: Duvar kaplamaları, yapının maddi değerini artırır.

Lambrilerin En Çok Uygulandığı Yerler
1. Evlerin salon, çalışama odası ve antreleri,
2. Resmi ve özel kuruluşlarda üst kademedekilerin makam odaları,
3. Evrak işlerinin yürütüldüğü büro vb salonlar,
4. Akustik özellik gerektiren sinema, tiyatro ve konser salonu gibi yerler,
5. Lokanta ve pastane gibi yerler,
6. Sivil kuruluşların hizmet verdiği kulüp, dernek vb yapılar.

Ahşap Duvar Kaplama Çeşitleri

Yüksekliğine Göre Duvar Kaplama Çeşitleri

a) Kısa boylu lambri: Zeminden pencere altına yada kapı kolu hizasına kadar yapılan 80–100 cm yüksekliğindeki lambrilerdir. Lokanta, pastane, büro gibi yerlerde kullanılır.

b) Orta boy lambri: Kapı ya da pencere üst seviyesine kadar yapılan yüksekliği 200-230 cm olan lambrilerdir. Büro, okuma ve toplantı salonu, sanat galerisi, salon ve antrelerde kullanılır.

c) Tam boy(yüksek) lambri: Tabandan tavana kadar yapılan lambrilerdir. Yapıya zengin bir görünüm kazandırır. Özellikle akustik olması istenen konser, sinema, tiyatro, konferans ve toplantı salonu gibi yerlerde kullanılır.

Dış Görünüşlerine Göre Duvar Kaplama Çeşitleri

a) Dar tabla görünümlü duvar kaplamaları: Bu tür duvar kaplamaları ahşaptan yapılır. Genişlikleri 5–12 cm arasında değişir. Dar parçalar dikey yada yatay konumda döşenir. Dar lambri küçük ve alçak yapılarda tercih edilir. Çünkü yapıyı geniş ve yüksek gösterir. Dar lambriyi döşemek zaman alır.

b) Geniş tabla görünümlü duvar kaplamaları: Bu tür duvar kaplamaları; yonga levha, mdf, suntalam ve werzalit gibi malzemelerden yapılır. Geniş boyutlu oldukları için geniş ve yüksek yapılarda uygulanır. Yapıyı dar ve alçak gösterir.

c) Çerçeve tabla görünümlü duvar kaplamaları: Lambri çerçeve şeklinde hazırlanır. Çerçevenin ortasına kontrplak, mdf ve yonga levha gibi malzemeler geçirilir. Çerçeve görünümlü duvar kaplamalarının boyu diğerlerine göre daha kısadır. Çünkü bu lambriler geniş olduklarından yüksek yapıldığı zaman yapıyı dar ve alçak gösterir. Bu nedenle geniş ve yüksek yapılara yapılması daha uygundur.

d) Çıta görünümlü duvar kaplamaları: Dar masif çıtların değerlendirilerek dekoratif bir yüzey elde edilmesidir.

Lambrilerin tasarımında, üst yüzey işlemlerinde ve montajında dikkate alınması gereken bir takım özellikler vardır. Bu özellikler şunlardır:

1. Yapının büyüklüğüne göre lambri genişlikleri belirlenmelidir. Dar lambri geniş lambriye göre yapıyı geniş ve yüksek gösterir.

2. Lambrilerde renk etkilidir. Açık renkli lambriler yapıyı yüksek, geniş ve ferah gösterir. Renk belirlemede yapının özelliği ve ışık durumu dikkate alınmalıdır.

3. Çerçeve lambriler, yapıyı dar gösterdikleri için büyük yapılarda uygulanmalıdır. Kaplamanın lif yönü lambrinin görüntüsünü etkiler. Lifler boyuna olursa yapıyı yüksek; yatay olursa yapıyı kısa gösterir.

4. Boyuna döşenen lambriler, yapıyı yüksek; yatay döşenenler ise kısa gösterir.

5. Lambriler eşit genişliklerde döşenmelidir. Plansız yapılan çalışmalarda son lambri geniş ya da dar kalmakta ve görüntü bozukluğuna neden olmaktadır.

Keresteden Lambri Yapmak

Düz Lambri Yapmak

Ahşap lambri, rabıta makinelerinde veya profil makinelerinde yapılır. Lambri yapımında kullanılacak olan tomrukların kaliteli olması gerekir. Sağlam olması şartıyla budaklı tomruklardan da lambri yapımında faydalanmak mümkündür.

İnce çaplı tomruklardan yapılan lambriler verimli değildir. Lambri yapımı için kullanılan tomruklarda en uygun tomruk çapları 25cm ile 35 cm arasında değişmektedir. Tomrukların yıllık halkaları geniş olduğu zaman lambrilerde rutubet değişmeleri meydana gelmektedir. Lambrilerin boyutlarında ise daralma ve genişlemeler meydana gelebilmektedir. Lambri ve döşemelik tomruklar düzgün, dolgun ve lif kıvrıklığı olmamalıdır. Lambriler kurutulmuş ağaçlardan yapılmalıdır. Bu ağaçlar 5cm ile 8cm,10cm ile 12cm genişliklerde çam ve diğer ağaç türlerinden üretilmektedir.

Fugalı Lambri Yapmak

Lambrilerin ek yerlerine ve yüzeyine açılan yassı kanallara fuga (derz) adı verilir. Fugalar lambrilere estetik görünüş kazandırma amacıyla rabıta veya profil makinelerinde lambrilerin ortalarına veya birleşme yerlerine açılır.

Lambalı Lambri Yapmak

Lambalı lambriler yan yana getirilerek arka yüzlerine lamba, ön yüzlerine kordon açılarak birleşme yerlerinde değişik görünümler oluşturularak üretilirler. Lambrilere açılan derin profillerin yan yana getirilmesi, duvarda kesin ve belirgin bir yüzey bölümlemesi oluşturur.

Yabancı Çıtalı-Kinişli Lambri Yapmak

Tahtaların her iki tarafına da kiniş açılır. Kiniş içerisine sert ağaçtan ya da kontrplaktan hazırlanan çıtalar yerleştirilir.