Amerikan Sert Ağaçları ile Sürdürülebilir Tasarım
Sürdürülebilir Tasarım
Sürdürülebilirliğin desteklenmesinde, tasarımcıların yaptığı sadece yeni bir modaya cevap vermekten ibaret değildir. Kendi ürünlerinin çevreye etkilerini asgari düzeye indirme arayışıyla da sınırlı kalmamaktadırlar. İnsanları sürdürülebilir bir şekilde yaşamayı istemeye yönlendirecek cazip vizyonları desteklemekte ve bunu yaparak daha sürdürülebilir bir geleceğe doğru hareket etme sürecinin önemli bir parçası olmaktadırlar.
Malzemelerin seçimi, sürdürülebilir tasarımın önemli bir bileşenidir. Amerikan sertağaçlarını kullanan tasarımcılar, bu sayede ürünün çıkarmadan işlemeye, kullanıma, yeniden kullanıma ve nihai yok edilişe kadar ürün yaşam döngüsünün tüm aşamaları boyunca çevreye olan etkileri asgari düzeye indirdiklerini bilmektedirler.
Tasarımcılar, aynı zamanda belirli Amerikan sertağaç tür ve sınıflarını seçerek bu değerli doğal kaynağın kullanımının azami düzeye çıkarılması ve atıkların azaltılması alanlarında da merkezi bir rol üstlenmektedirler.
Amerikan sertağaçlarının sürdürülebilir tasarıma olan önemli katkıları şunlardır:
Amerikan sert ağaçları, düşük etkili bir malzemedir
Amerikan sertağaçları, çıkarılma noktasından itibaren yaşam döngülerinin tüm aşamalarında çevre üzerinde düşük bir etkiye sahip olmaktadırlar. Sektördeki orman yönetimi kapsamlı değildir ve Amerikan sertağaç ormanlarının büyük kereste kuruluşları yerine kişiler, aileler ya da küçük şirketleri tarafından elde tutularak yönetilmesinin bir sonucu da budur. Orman holdingleri görece küçüktür ve genellikle 10 hektarın altındadır ve hasat faaliyetlerinin boyutunu sınırlandırmaktadır. Araziye sahip olmanın temel motivasyonu, genellikle kereste üretimi veya ekonomi değil, sadece ormana sahip olmanın hazzıdır. Kereste üretimi ve hissedarlara ekonomik geri dönüş birincil hedefler olmadığı için, Amerikan sertağaç ormanlarının sahipleri daha az agresif bir yönetim sergileme ve ormanlarını daha uzun rotasyonlar halinde geliştirme eğilimi göstermektedirler. Seçici hasat toplama tipiktir ve tamamen toplama yerine hektar başına sadece birkaç ağacın alınmasını içermektedir. Hasadın toplanmasından sonra, orman sahipleri genellikle ABD’deki derin bereketli orman topraklarında sık görülen doğal rejenerasyona güvenmektedir. Kimyasal gübrelerin eklenmesine fazla ihtiyaç duyulmamaktadır ya da bu konuda teşvik yoktur. Doğal olmayan hiçbir “egzotik” ya da genetik olarak değiştirilmiş tür kullanılmamaktadır.
Amerikan sertağaçları, sadece yenilenebilir değil, aynı zamanda genişleyen bir kaynaktır
ABD federal hükümeti tarafından her on yılda bir düzenli olarak gerçekleştirilen orman stokları, Amerikan sertağaçlarının yenilenebilir olmakla kalmayıp, genişlemekte olan bir kaynak olduğunu da göstermektedir. ABD Tarım Bakanlığı’ndan (USDA) alınan son veriler, 2010 stok raporu hazırlığı olarak 2009 yılında yayımlanmıştır. Bu veriler, 1953 ile 2007 arasında ABD sertağaç yetişme stok hacminin 5 milyar m3’ten 11,4 milyar m3’e çıktığını, yani katın üzerinde bir artış sergilediğini göstermektedir. Sertağaç yetişme stok hacimleri, son 50 yıl boyunca sürekli artış göstermiş, kereste hasadının en yoğun olduğu zamanlarda bile bu durum değişmemiştir. Anket ayrıca, ormanların yaşlanmakta olduğunu ve daha fazla ağacın hasat öncesinde büyümesine izin verildiğini göstermektedir. 48 cm ve üzeri çapa sahip sertağaçların hacmi, 1953’ten bu yana 731 milyon m3’ten 2,3 milyar m3’e yükselmiştir.
Amerikan sertağaçları karbon depolar
Çelik, beton ve plastik gibi diğer endüstriler çoğu zaman negatif çevresel etkilerini azaltmanın üzerinde dururken, Amerikan sertağaçları pozitif bir çevresel etki yaratan az sayıda malzemeden biridir. Sürdürülebilir kereste üretimi için ABD sertağaç ormanlarının uzun süreli yönetimi, karbonların depolanmasına önemli bir katkıda bulunmaktadır. Son 50 yıl boyunca her yıl Amerikan sertağaç ormanları 165 milyon ton karbondioksite (toplanan tüm malzemeler hariç) eşdeğer biriktirmiştir ve bu, 2006 yılındaki ABD’nin yıllık ev emisyonlarının %14 kadarının ya da aynı yıldaki ABD yıllık taşıma emisyonlarının %9’unun biriktirilmesi için yeterlidir. Amerikan sertağaç ormanlarının karbon sekestrasyonuna olan bu doğrudan katkısı, Amerikan sertağaç ürünlerinin bir bileşeni olarak uzun süreler boyunca saklanan karbonları kapsam dışında bırakmaktadır. Nesiller boyunca süren yararlı yaşamlarla, Amerikan sertağaçlarından üretilen mobilya, zemin, marangozluk ve kırpmalar on yıllar boyunca ek karbon depoları olarak faaliyet göstermektedir.
Amerikan sertağaçları, enerji tasarrufu sağlar
Ağacın yararlı bina ürünlerine dönüştürülmesi işlemi, diğer malzemelerin çoğuna kıyasla çok daha az enerji gerektirmektedir. Ayrıca Amerikan sertağaç ürünlerinin üretilmesi için ihtiyaç duyulan enerjinin çoğunluğu biyo-enerjidir. ABD’nin kuzeydoğusundaki 20 sertağaç bıçkıhanesi üzerinde gerçekleştirilen 2007 tarihli bir çalışma, fırında kurutulmuş kereste üretimi için gerekli olan enerjinin %75’inin biyokütleden elde edildiğini ortaya koymaktadır (örnek: ağaç derisi, kesim tozu ve ağaç kesikleri). Sonuç olarak Amerikan sertağaç kerestesi üretilirken birçok geri dönüştürülmüş malzemeye kıyasla çok daha az karbondioksit salınmaktadır.
Amerikan sertağaçlarının taşınmasında düşük emisyon değerleri görülmektedir
Amerikan sertağaçlarının ormandan Avrupalı distribütörlere uzanan karbon ayak izinin gerçekleştirilen değerlendirmesi, ağacın orman gelişimi sırasındaki karbon sekestrasyonunun hasat toplama, işleme ve taşımadan kaynaklanan toplam karbon emisyonlarını denkleştirmekten de fazlasını yaptığını göstermektedir. Aslına bakılırsa, taşıma genel karbon ayak izindeki görece önemsiz bir faktördür ve bu durum özellikle okyanus yoluyla taşımada geçerlidir. Amerikan sertağaçlarının gemiyle Atlantik’te taşınması, ki bu 6000 km’nin üzerinde bir yolculuktur, 500 km’lik bir kara yolculuğundan daha az enerji gerektirmektedir. Aslına bakılırsa, dünyanın deniz yoluyla çevresi (40.000 km), ağaç üründe sekestrasyona tabi tutulan karbon ile kolaylıkla dengelenecektir.
Amerikan sertağaçları zehirli değildir ve sağlıklıdır
İşleme sırasında tutkal ya da diğer bir kimyasal işleme ihtiyaç duymayan Amerikan sertağacı gibi doğal bir malzeme ile ilişkilendirilen sağlık riskleri minimaldir. İhtiyaç duyulan durumlarda, Amerikan sertağaçlarının estetik görünümünü ve performansını korumak için geniş bir düşük-VOC cilalarının kullanılması mümkündür. Amerikan sertağaçlarının, zehirli olmayan temizleyicilerle korunması kolaydır ve toz, kir ve diğer alerjenleri sıkıştırmamaktadırlar. Fırça ile temizleme, silme ya da süpürme gibi basit düzenli bakım, ortamı alerjenlerden uzak tutacaktır. Bu nedenle kimyasal maddelere hassas kişiler ya da alerji veya astım şikayeti olan kişiler için önerilmektedir.
Amerikan sertağaçları kolaylıkla geri dönüştürülebilmektedir ve biyobozunur niteliktedir
Sürdürülebilir tasarımın genel bir prensibi de, ürünler, işlemler ve sistemlerin ticari ”sonraki ömürlerindeki” performans için tasarlanmaları gerektiğidir. Buna biyolojik çizgilerdeki endüstriyel sistemlerin yeniden tasarımını içeren ve sürekli kapalı döngülerdeki malzemelerin sabit yeniden kullanımını sağlayan biyo taklide yönelik yeni bir eğilim de eşlik etmektedir. Biyo taklidin elde edilmesinin en doğrudan yolu, Amerikan sertağaçları gibi doğal, organik ve yenilenebilir malzemelerin kullanımıdır. Diğer malzemeler ve kimyasallarla karışımda lekelenmemiş oldukları için, Amerikan sertağaçları, bir binanın ömrünün sonunda kolaylıkla yeniden kullanılabilmekte ve geri dönüştürülebilmektedir. Atılımı gereken bu Amerikan sertağacı bileşenleri, biyobozunurdur ve zehirli değildir. Ayrıca güvenli bir şekilde yakılmaları ve karbonsuz bir enerji kaynağı sağlamaları mümkündür.
Amerikan sertağaçları az miktarda atık oluşmasını sağlar
ABD ağaç ürünleri endüstrisi, güçlü bir atık minimizasyonu kaydına sahiptir. Son 50 yılda, tüm ABD’de, kereste metre küpü başına üretilen ağaç ve kağıt ürünlerinde %39 artış olmuştur. Genellikle küçük kesimler ve kesim tozları şeklinde olan, üretilmiş “atık” ürünlerinin büyük çoğunluğu, karbonsuz enerji kaynakları olarak kullanılmaktadır. ABD’nin kuzeydoğusundaki 20 sertağaç bıçkıhanesini konu alan 2007 tarihli bir çalışma, fırında yakılan kesilmiş kerestelerin oluşturulması için gerekli olan enerjinin %75’inin biyokütlenin yakılmasıyla elde edildiğini göstermiştir. Ayrıca uluslararası olarak kabul edilmiş olan ve 100 yıldan uzun bir süre önce belirlenmiş olan NHLA sınıflandırma kurallarının tatbik edilmesi de, Amerikan sertağaç kereste sektöründeki atık minimizasyonuna önemli bir katkıda bulunmuştur.
Amerikan sertağaçları, yüksek kalite ve dayanıklılık sağlamaktadır
Daha uzun süre dayanan ve daha iyi işleyen ürünlerin, daha az sıklıkta değiştirilmesi gerekmekte ve böylelikle ürün yenilemenin etkileri azalmaktadır. Amerikan sertağaç ürünleri, doğal dayanıklılığa sahiptir ve sentetik karşıtlarından çok daha uzun ömürlüdür. Örneğin sertağaç zeminlerinin 50 yıl ya da üzeri bir ömre sahip olması mümkündür. Geniş tezgah ve karo marangozluğu ise, dört – altı yıllık bir ömre sahiptir. 15 – 20 yıllık kullanımdan sonra sertağaç zeminler, ahşabın yenilenmesi ya da diğer zemin seçeneklerinin maliyetinin yaklaşık yarısına gerçekleştirilen yeniden cilalama ile taze ve yeni bir görünüm kazanmaktadır.
Amerikan sertağaçları etik ve sosyal açıdan eşitlikçidir
Sürdürülebilir tasarımların etik kaynaklı malzemeleri temel alması ve insan haklarını ve yeterli ücret, sağlık bakımı ve haklar gibi temel ihtiyaçları destekleyen bir şekilde çıkarılarak üretilmesi gerekmektedir. Amerikan sertağaçlarının kaynak kullanımı sırasında bu sorunların ABD’de tam olarak uygulanan bir mevzuat çerçevesi yoluyla kapsamlı olarak ele alındığından emin olabilirsiniz. Örneğin:
- 1970 tarihli ABD Federal Mesleki Güvenlik ve Sağlık Kanunu (OSHA), orman alanlarında ticari faaliyete girişildiğinde kullanılacak oldukça belirli güvenlik tedbirleri ve güvenlik ekipmanları önermektedir. Federal ve eyalet yetkilileri tarafından uyumu izlemek için her yıl 40.000 civarında denetim gerçekleştirilmektedir ve ihlal cezaları şiddetlidir.
- Adil İş Standartları Kanunu (FLSA), ABD’deki tüm işçiler için asgari ücret, fazla mesai ödemesi, defter tutma ve çocuk işçilik standartlarını belirlemektedir. Çalışma Bakanlığı’na geçmişteki ücretlerin alınması ve cezai kovuşturma da dahil olmak üzere, çalışanların ihlal edilmesine yönelik şiddetli yaptırımlar uygulama yetkisi verilmiştir.
- Aile ve Sağlık İzni Kanunu (FMLA), işverenleri yeni doğan bir bebeğe ya da ciddi bir tıbbi hastalığa sahip bir aile ferdine bakan işçiler için ücretsiz izin vermesini şart koşmaktadır.
Amerikan sertağaçları özgündür
Amerikan sertağacı kullanımında herhangi bir aldatma söz konusu değildir. Diğer maddelerin Amerikan sertağacı gibi gözükmelerinin sağlanması mümkün olsa da, sürdürülebilir yaşama ilişkin aynı ilham verici öyküyü yaymaları mümkün değildir. Bu, ABD’de nesiller boyunca orman yönetmiş olan ve dünyanın en büyük yenilenebilir sertağaç kaynağının bekçileri olan kırsal kesim aileleri ve topluluklarından alınan doğal bir organik ürünün öyküsüdür. Sürdürülebilir çizgilerdeki yaşam tarzlarının ve endüstriyel sistemlerin yeniden tasarımını mümkün kılan bir ürünün öyküsüdür bu. Artan kullanımla potansiyel açıdan felaket niteliğindeki iklim değişikliklerinin önlenmesine yardımcı olan doğal bir karbon deposunun öyküsüdür.
kaynak:http://www.americanhardwood.org/