Ahşap Tavan Kaplamaları

Diğer ahşap kaplamalarda olduğu gibi aynı nedenlerle tavanlarda ahşapla kaplanır. Ahşap binalarda mevcut kirişlere, kâgir binalarda tavana bağlanan dilmelere ahşap veya suni ahşap plakalar tutturularak tavan kaplaması yapılır. Ahşap tavan kaplamaları taşıyıcı özelliği  olmadığından ve yer çekimine direk maruz kaldığından, hafif malzemelerden yapılıp tavana sağlamca bağlanmalıdır. Ahşap tavan kaplaması ile duvar arasında kalan boşluklar, düz pervaz ile kapatılabileceği gibi özel hazırlanmış daha büyük ebatlı köşe pervazlarıyla da kapatılabilir. Tüm ahşap kaplamalarda olduğu gibi, işin kalitesi, yapılacak uygulamalar da ayrıntıların çoğaltılmasına etkendir. Tavanlar konstrüksiyon şekline göre iki ayrı şekilde kaplanabilir;

Konstrüksiyon Şekline Tavan Kaplamaları

1. Kaplama Tavanlar

Ahşap binalarda direk kirişlere, kâgir binalarda tavana dilmeler (kadronlar) bağlanarak tavan ahşapla kaplanır. Ahşap tavan kaplaması ile tavan arasında sadece tavan bağlantı elemanı kalınlığı kadar boşluk kalır. Genelde tavanın alçak olduğu mekânlarda bu tür ahşap kaplama tavan uygulaması yapılır.

2. Asma Tavan

Özellikle tavanı yüksek ahşap ve kâgir binaların iç mekânlarında ahşap tavanlar, tavandan sarkıtılan askı elemanlarıyla istenildiği kadar aşağı da ahşap tavan kaplaması yapıla bilir. Bu tür uygulamalarda tavan ve kaplama arasında kalan boşluklar yalıtım oranını daha da artırır ve tavanın istenilen yüksekliğe getirilmesine olanak sağlar.

Kaplama Şekillerine Göre Tavan Kaplamaları

1. Ahşap Lambri Tavan Kaplamaları

Tavanın tamamı lambri ile kaplanır. Lambrilerin yan yana birleştirme şekilleri düz olabileceği gibi kinişli veya yabancı çıtalı da olabilir.

Lambriler tavana bitişik yapılır yada karkaslar üzerine tutturulur. Lambriler kiniş içerisinden alt konstrüksiyona çivilenir. Lambrinin zarar görmemesi için çelikten yapılmış özel zımbalar kullanılır. Ayrıca çeşitli tespit levhalarıyla da monte edilebilirler.

2. Plakalı Tavan Kaplamaları

Masif yerine ağaç ürünü plakalar kullanılır. Yonga levha yada lif levha gibi plakaların cumbalarına masif çıta yapıştırılıp bir yüzeye astar, diğer yüzeye istenen renk ve desende değişik kaplama gereçleri yapıştırılarak tavana uygulanır. Bu gereçler tavan alanına uygun biçimde ve ölçüde bölümlere ayrılarak kare, dikdörtgen ya da geometrik biçimlerde hazırlanırlar.

Plakaların üzerine kordonlu çıtalar çakarak sade görünümü değiştirmek mümkündür. Ayrıca yonga levha, lif levha, kontrplak, kontratabla ve mdf gibi ahşap ürünlerinden elde edilen plakalar kaplama ile kaplandıktan sonra üzeri boyanabilir yada plastik gibi gereçlerle kaplanabilir.

3. Kutu Sistemli Tavan Kaplamaları

Kutu sistemli tavan kaplamalarının üzerine, çeşitli geometrik görünümlü kutu ve çerçeveler yapılır. Kutuyu andıran bölümler; çıtalardan, çerçevelerden veya kalın parçalardan hazırlanabilir.

Kutular tavana simetrik yada asimetrik biçimde monte edilir. Yan yana grup oluşturulabilir. Kutular cam türü renkli yada şeffaf plakalarla kapatılabilir. Çerçeve içleri cam, marketri, oymalı plakalarla kapatılabilir.

Kutu sistemli tavan kalın parçalardan yapılacaksa, parçalar birbirini keser. Ek yerlerinde kertme, bindirme, gönye burun gibi değişik geçmeler kullanılır. Kutulu tavan kaplaması çok belirli bir bölümleme etkisi uyandırır. Bu yüzden büyük ve yüksek tavanlarda uygulanmalıdır.

4. Akustik Tavan Kaplamaları

Hayatımızın her anında gürültü ile iç içe yaşadığımızdan, sokakta, büroda, okulda ve restoranlarda gürültünün üzerimizdeki etkisi büyüktür. Mekân içerisinde akustik yapı malzemelerinin kullanımı ile akustik kontrol sağlanabilmekte ve daha konforlu mekânlar yaratılmaktadır.

Büyük yapılarda sesin yankılanması fazla olur. Eğlence yerlerinde müzik yayınları yüksek seslidir. Düğün salonu, sinema salonu, tiyatro salonu, opera, bale, konferans salonu, seminer ve konferans salonu gibi yerlerde ses yankılanmamalıdır.

Bu nedenle tavanlarda ve duvarlarda ses yalıtıcı gereçler kullanılmalıdır. Akustik tavanlar, üzerine gelen ses dalgalarını emerek sesin yankı yapmasını önler. Akustik tavanlarda yüzeylerin esnek malzemeyle kaplanması da düzensiz yankıya engel olur.Tavan kaplamalarında delikli alçı plakalar, metal plakalar, profilli ahşap çıtalar, delikli yonga levha plakalar vb. gereçlerden yararlanılır.

Akustik asma tavanlarda kullanılan malzemeler 0,5 mm ile 0,6 mm kalınlıkta alüminyum levhalardan oluşmaktadır. Düz, delikli, fırın boyalı ve kaplamalı olarak üretilmektedir.

Asma Tavan Uygulaması

1. Karkasların Terazi ve Gönye Kontrolü

Karkaslar teraziye getirilirken içinde su bulunan hortum (hortum terazi) kullanılır. Ancak en son teknoloji olarak lazerli dijital terazilerin ve gönyelerin kullanımı diğer sistemleri geride bırakmıştır. İnşaat çalışmalarında dik çıkma, mesafe ölçme, metraj çıkarma, yerdeki ve tavandaki noktaları taşıma gibi birçok işlevi yerine getirirler.

Kurulan noktanın tam üstüne ve dik açılı olarak yanına ve ilerisine noktalama yapar. Nokta çıkmak ve dik çıkmak gibi işlemler için idealdir. Birbirine dik lazer ışığı ile ip çekmeye gerek duymadan işlemler yapılabilir. İpin geçeceği yeri temizlemeye gerek yoktur. Daha hassas bir işaretleme yapılabilir.

2. Asma Tavan Bağlantı Elemanlarının Bağlanması

Askı elemanları eşit aralıklarla tavana tutturulmalıdır. Alt uçları terazisinde ve aynı düzlemde olmalıdır. Kurallara uyulmadan takılan bağlantı elemanlarının güvenli olmayacağı unutulmamalıdır.

Tavanı taşıyacak ağaç ve metal profillerin bağlantısını güçlendirmek için çelik dübel kullanılmalıdır. Elmas matkap ucuyla delinecek delik çapı çelik dübelin çapına uygun olmalıdır. Askı elemanları paslanmaması için galvanizli olanları seçilmelidir.

3. Yalıtım Malzemelerini Döşemek

Asma tavan plakalarının altına istenirse ısı ve akustik amaçlı cam elyafı yalıtım malzemesi döşenebilir. Klima borularının geçtiği tavanda ses ve ısı yalıtımı isteniyorsa akustik özellik veren cam elyafı, mineral elyaf gibi gereçler, hava üfleme ağızlarından dağılmamaları için ahşap yada metal çerçevelerle koruma altına alınmalıdır.

4. Tesisat Alanları İçin Yer Bırakmak

Elektrik, havalandırma gibi sistemler için gerekli boşluklar önceden yerleri belirlenerek boşaltılır.

Aydınlatma elemanları tavandan asılabilir, tavan seviyesinde kullanılabilir veya tavana gömülebilir.

Lambalar aralıklı veya gruplar hâlinde tavana dağılabilir. Işık bantları için tavanda bir boşluk veya kanal bırakılmalıdır.

5. Tavan ve Duvar Bitişleri

Asma tavanların tavan-duvar köşeleri uygun çıtaların köşelere alıştırılmasıyla estetik görünüm sağlanır. Binayı taşıyan çelik kirişler ahşap kirişler gibi iyi bir görüntü vermezler. Bu nedenle kirişlerinde dekoratif bir şekilde gizlenmeleri gerekir. Plakaların duvarla bitirildiği yerlerde ahşabın çalışması için açıklıklar bırakılır.alü