Ahşap malzemenin genel özellikleri

Çağın getirdiği teknolojiyle bir köşeye atılan ahşap, aslında teknoloji üzerinde kullanıldığı zaman vazgeçilemeyecek bir nimettir. İnsanlar, ahşabın kullanılmasıyla ormanların yok olacağını sanırlar. Bunun tam aksine, bilinçli bir tüketim ve koruma yapıldığı takdirde ormanların daha da arttığı istatistiklerce saptanmıştır. Bunun en güzel örneği, ahşabı en çok kullanan ülkelerden biri olan Amerika’da görülmektedir. Amerika’da ormanların her yıl kesilen miktarının % 23’ü kadar orman büyümekte, yani kesilen her 100 ağaca karşılık 123 ağaç yetişmektedir.

Beton, çelik vb. malzemelerin insan sağlığı ve konforu yönünden ahşaptan daha alt seviyelerde olması insanları artık yavaş yavaş ahşap konutlara yöneltmektedir. Depreme dayanımı, ısı yalıtımı, bilindiğinin aksine yangına karşı dayanımı, kolay işlenebilirliği, çabuk montajlanabilmesinden dolayı Amerika ve Avrupa ülkelerinde artık ahşap evler insanların birinci tercihi konumuna gelmiştir. Ülkemizde ise, eski kültürümüzün ahşaba dayanmasına rağmen ahşap konutlar fazla tercih edilmemektedir.

Bu gün dünyadaki gelişmiş ülkelerin insanları, deprem bölgelerinde ahşap konutlarda oturmaktadır. En son geliştirilmiş teknolojilerle üretilen ahşap konutlar, depreme karşı betonarme konutlara kıyasla, en az üç kat daha fazla dayanıklıdır. Ahşap taşıyıcı sistemin esnek davranışı, malzeme olarak ahşabın kullanılması ve panellerin birleşme detaylarındaki özellikler nedeniyle deprem yükleri yumuşatılmakta ve etkisiz hale getirilmektedir. Bu ise sistemi, mevcut sistemler arasında depreme en çok dayanıklı sistem haline getirmektedir.

Ahşabın (Ahşap malzemenin) genel özellikleri

• Ahşap yalıtkandır
• Ahşap gerekli işlemlerden geçirildikten sonra yüksek düzeyde ısı yalıtımı sağlar. Panel sistemler kullanıldığı zaman ahşabın yalıtımı daha da artacaktır.
• Ahşap hafiftir
• Ahşabın kendi ağırlığı az olduğundan temele ulaşan yükler de az olacaktır. Çünkü zeminlerde kullanılması diğer sistemlere göre daha avantajlı olacaktır.
• Ahşap dayanıklıdır.
• Ahşap farklı iklim koşullarında dayanıklılık gösterebilen bir malzemedir. Özel maddelerle desteklenen ahşap, her türlü tahribatı tamamen engeller. Montajdan hemen sonra üzerine yükleme yapılması mümkündür.
• Çok amaçlıdır
• Bir yapıyı temelden çatıya kadar sadece ahşapla inşa etmek mümkündür. Ayrıca sanatsal ve dekorasyon amaçlı olarak da kullanılabilir.
• Çevre dostudur
• Ahşap bilindiği üzere tam bir çevre dostudur. Ahşap kendi çevresiyle kimyasal dengelidir. Yani çevresini etkilemez ve çevresinden etkilenmez. Ayrıca insanların sağlığı yönünden en güvenilir malzemedir.
• Ahşap enerji dostudur
• İmal edilirken ve inşa edilirken diğer yapı malzemelerine göre çok daha az enerji kullanılır.
• Ahşap bir evi ısıtmak için de çok daha az enerji harcanır.

Ahşap ev teknolojisinin avantajları

Kent yaşamından kaynaklanan problemlerin, ileri ülkelerdeki en yaygın çözümü olan “tek aileye mahsus ev” uygulamasını endüstriyel boyuta taşıyan ahşap evin pek çok avantajlarından bazıları şunlardır:

• Teknolojik yapısı ve olanakları nedeniyle siparişten sonra kısa bir sürede teslim edilmektedir.
• Esnek yapısı, malzeme olarak ahşabın kullanılması ve panellerin birleşme detaylarındaki özellikler nedeniyle mevcut sistemler arasında depreme en çok dayanıklı olan sistemdir.

Ahşabın Bakımı Ahşap Malzemeleri Koruma Yöntemleri

• Yapılacak işin durumuna göre ahşap cinsinin belirlenmesi.
• İş bitikten sonra ahşap bakımının yapılması.Bu genel kuralları örneklendirelim : çürütme riski taşıyan yerlere (dış cephe ) kayın ,meşe ,kestane gibi doğal dayanımı yüksek ahşap tercih edilmeli.
• Ahşabı sudan ve ahşabı tahrip eden canlılara karşı koruma önlemleri alınması . (ahşap koruyucu kullanılması, ahşabın boyaması yapılması) Ahşabın cinslerine göre doğal ömürleri vardır .Bu doğal dayanım ömürleri iyi tercih yapmalı.(ahşabı seçerken)
• Ahşap kuru tutulmalı.Ahşap da nem oranı % 20 altında tutulmalı bu oran artması veya azalması ile doğru orantılı çürüme olur.Ahşap ne kadar kuru ise ömrü o kadar uzun olur. Örneğin ; Mısır piramitlerinde akça ağaçtan yapılmış tabutlar kullanılmış, oysa akça ağaç dayanıklı üstün bir ahşap değildir. Ama Mısır da iklimin sıcak ve rutubetsiz olması ahşabı korumuş ve günümüze kadar getirmiştir. Ahşabı kuru tutma faaliyetinde en önemli şey boyamadır.Fakat boyama işleminde dikkat etmemiz gereken etmen kullanılan boyanın su buharını geçirgen özelliğe sahip olmasıdır. Biraz daha açarsak ahşap dış cephede yağmur v.s. etmenle ıslandığını ve bu suyun ahşap çatlağından özüne işlediğinde , bu suyun güneşli havada buharlaşıp çıkması gerekir .Eğer kullandığımız boya bu buharı salmazsa; ahşabın içinde böceklerin, mantarların gelişmesine fırsat doğuracak , ahşabın bozulmasını hızlandıracaktır. Sonuç : nefes alan boya ve macun kullanmalıyız.
• Teknoloji olağan üstü gelişti , çok üstün özelliklere sahip boyalar , vernikler ,ahşap koruyucuları geliştirilmiş … önemli olan doğru malzemeyi seçmek örnek: parke zemine seçerken aşınmaya karşı dayanıklılığı artıran ürünü kullanmalı. Dış cepheye seçerken ise güneşe dayanan ürün özelliği aranacaktır.
• Ahşap da sıva duvar gibi bakıma muhtaçtır. Nasıl evimizin duvarı 3-5 yılda bir tekrar , tekrar boyayarak hem güzelleştiriyoruz hem de yeniliyorsak . Ahşabımızı da gerektirdiği aralıklarda tekrar , tekrar bakımının yapılması şarttır . Sonuç : işimize göre uygun ahşabın seçilmesi. Uygun malzeme ile korunması .Su ,nem ve rutubetten korunması için önlemler alınması. Periyodik aralıklarla bakımının sağlanması. Ahşabımızın yüz yıllar boyunca sağlam kalmasına yeter.

Kaynak: Mimar Osman Doğan